بین الملل تابناک: هیثم بن طارق آل سعید، سلطان عمان به دعوت رسمی سید ابراهیم رئیسی روز یکشنبه به تهران سفر خواهد کرد؛ سفری که توجهات زیادی را به خود معطوف کرده و گمانه زنی‌های زیادی پیرامون اهداف و دستورکار‌های این سفر مطرح شده است.
آنچه واضح به نظر می رسد، این است که سفر سلطان عمان به ایران می تواند از اهمیت سیاسی ویژه ای برخوردار باشد و تحولات مهمی داشته باشد.
در همین رابطه، تابناک در گفت‌وگو با دکتر جواد میرگلویی بیات، به اهداف، دستورکارها و اهداف سفر سلطان عمان به ایران پرداخت.
این کارشناس مسائل عمان در پاسخ به این پرسش که دستورکار‌های سفر سلطان هیثم به ایران چیست، عنوان کرد: سفر سلطان هیثم به ایران چهار محور دارد: محور نخست روابط دوجانبه است. افزایش مبادلات تجاری، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی یکی از اهداف سفر است که در ذیل این می‌توان از خط لوله گاز میان ایران و عمان نام برد. افزایش سفر‌ها از شهر‌های مختلف عمان، افزایش مبادلات مالی و تجاری، همچنین تسهیل ثبت شرکت و فعالیت اقتصادی ایرانیان در عمان که به خاطر تحریم تحت فشارند، از جمله اهداف این سفر است.
وی در ادامه افزود: محور دوم سفر بحث منطقه‌ای است. همانطور که می‌دانید سلطان هیثم هفته گذشته در مصر بود و از چند ماه گذشته نیز در عمان میان نمایندگان ایران و مصر جلساتی برگزار شد؛ جلساتی که به منظور تنش‌زدایی است. اتفاق اخیر میان ایران و عربستان باعث شده که مصر با سرعت بیشتری بخواهد به سوی تنش‌زدایی با ایران رود و این یک روند در منطقه است. همانطور که می‌دانید برای مثال ترکیه با عربستان و یا قطر با عربستان تنش زدایی کردند و سوریه با عربستان و سایر کشورهای منطقه. مصر و ایران هم از این قائله مستثنی نیستند. به هر حال اختلافی که وجود دارد، باید حل شود و دو کشور بزرگ منطقه به تفاهم و ایجاد ارتباط برسند که این به نفع عمان نیز هست. به هر حال این دو، کشورهای بزرگ منطقه با جمعیت بسیاری هستند؛ بحران در هر یک از این کشور‌ها ممکن است سیلی از جمعیت مهاجرین را به عمان روانه کند، زیرا مصری‌ها جمعیت ۶ به ۷ عمان را تشکیل می‌دهند.
میرگلویی بیات ادامه داد: محور سوم بحث هدف سلطان در تهران به طور حتمی بحث مذاکرات هسته‌ای است. به هر حال مذاکرات هسته‌ای از دیرباز در عمان انجام می‌شد و نمایندگان ایران و آمریکا در سری قبل در سال ۲۰۱۳ در عمان با یکدیگر مذاکره مستقیم کردند که عمان توانست پوشش امنیتی و حفاظتی خوبی برقرار کند و مذاکرات در آن جا به نتیجه برسد؛ بدون آنکه کشورهای دیگر از آن مطلع شوند و بخواهند کار را خراب کنند. اکنون نیز خبر‌هایی مبنی بر اینکه ایران و آمریکا در عمان مذاکرات مستقیم داشتند به گوش می‌رسد. البته این یک گمانی زنی است و خبر مستندی نیست. همانطور که این روز‌ها از شواهد برمی‌آید، پیام‌هایی که آمریکایی‌ها ارسال می‌کنند مثل آزادی زندانی‌های دوتابعیتی یا جواسیس کشورهای غربی در ایران توسط عمان، همه نشان از پیشرفت مذاکرات است. چندی پیش هم امیرعبدالهیان برای یک سفر به عمان رفتند، هدف سفر را هم مشخصا اطلاع از ابتکار عمان برای حل مذاکرات هسته‌ای عنوان کردند.
این کارشناس مسائل عمان اظهار داشت: از آن‌جا که هدف سفر صراحتا اعلام شد، مشخص بود که عمان به دنبال حل مساله است و احتمالا می‌دانید که در شش ماه گذشته سه بار سفر سلطان به تعویق افتاد؛ یک بار بهمن ماه بود که گفتند احتمالا سفر اواخر اسفند انجام خواهد شد، اما انجام نشد و گفتند در اردیبهشت ماه انجام می‌شود که در اردیبهشت ماه هم با توجه به جلسه‌ی مهم کنگره آمریکا سفر انجام نشد و به خرداد ماه یعنی یکشنبه موکول شده است. این نشان می‌دهد که عمان می‌خواست با دست پر بیاید. این آزادی زندانی بلژیکی هم گواهی بر حل مساله است، ابتکار عمان در پرنده‌ی هسته‌ای این بار به نظر می‌رسد که دارد به نتیجه می‌رسد.
وی در ادامه به دستورکار احتمالی سفر سلطان عمان به ایران در رابطه با جنگ اوکراین اشاره کرد و ادامه داد: محور یا هدف بعدی سفر سلطان به ایران می‌تواند بحث اوکراین باشد. مستحضر هستید که ایران و اوکراین چند ماه است که در مسقط جلسات مستقیمی دارند و مذاکراتی را پیش برده‌اند که نتایجی هم داشته است. از طرف دیگر عمان با پرستیژی که در فضای روابط بین‌الملل برای خود ایجاد کرد، توانست که در سطح جنگ اوکراین کنش‌گری و میانجیگری کند. سلطان عمان نیز در ماه‌های اخیر هم با پوتین گفت‌وگو داشته و هم با رییس‌جمهور اوکراین و یکی از این نتایج این بوده که قرار است، انبار غلات اوکراینی‌ها و روسی‌ها در عمان برای توزیع به سراسر دنیا تشکیل شود. در اتحادیه عرب، زلنسکی حضور پیدا کرد و در یک جلسه‌ی غیرعلنی با برادر بزرگ‌تر سلطان هیثم یعنی اسعد بن طارق، حدود دو ساعت مذاکره کردند و رئیس‌جمهور اوکراین در آستانه‌ی سفر به ایران، نامه‌ای هم به سلطان هیثم داده و به نظر می‌رسد، عمان به دنبال رایزنی‌هایی در این خصوص نیز باشد. به هر حال، رییس‌جمهور اوکراین ادعا‌هایی را مطرح می‌کند و علنی هم صحبت کرده و گفته تسلیحات ایرانی ضد اوکراین در حال استفاده است و به هر حال مذاکراتی در این باره نیز صورت خواهد گرفت.
میرگلویی بیات افزود: سفر سلطان از این روی الان برای ما اهمیت دارد که درگیر تحریم‌ها هستیم و از طرف دیگر هم تنش زدایی در منطقه را دنبال می‌کنیم. احتمالا بعد از این سفر ما شاهد پیشرفت مذاکرات هستیم؛ مذاکرات با کشورهای منطقه و مذاکرات با کشورهای غربی.
از طرف دیگر می‌شود هیات همراه سلطان را نیز بررسی کرد. با بررسی وزرا و مقامات سازمان‌های مختلف عمان به این نتیجه می‌رسیم که وزرا و مقامات نظامی و سیاسی وزن بیشتری در این هیات همراه دارند و بعد از آنها وزرا و مقامات اقتصادی؛ برای مثال، وزیر دارایی یا وزیر مالی عمان همراه سلطان هیثم است. از طرفی دیگر هم رئیس سازمان سرمایه گذاری عمان که یکی از نهاد‌هایی است که زیر نظر مستقیم سلطان هیثم اداره می‌شود نیز در این سفر حضور دارد.
وی در پایان عنوان کرد: در یک ماه اخیر نیز شاهد بودیم که چند وزیر و مقام مسئول عمانی به ایران سفر کردند و من این‌ها را نوعی قراین از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای می‌دانم که شاخک عمانی‌ها را تیز کرده و به هر حال میوه‌ی این میانجگری‌شان را به این طریق در ایران بچینند.
برو بابا !
با این همه تنش که در منطقه ما وجود دارد . وکلا استعداد تنش افرینی در منطقه ما زیاد است . خوب است کشور های منطقه دیوانی برای حل مناقشات و تصمصم سازی های سیاسی در منطقه درست کنند و چه بهتر با محوریت کشور عمان این کار انجام شود . بعید به نظر نمی رسد در اینده ای نزدیک این اتفاق بیفتد . اگر کسی چوب لای چرخ مبادلات منطقه ای نگذارد .